Ba tháng mùa hè, là mùa vạn vật phát triển tốt tươi
(Dương khí bắt đầu sinh ở mùa xuân, đến mùa hè thì thịnh vượng, vạn vật đều phát triển tốt tươi).
Khí trời giáng xuống, khí đất bốc lên, khí trời và khí đất trên dưới giao hợp với nhau, vạn vật cũng đơm hoa kết quả (Tiết Hạ chí 45 ngày dương khí mới đi lên, âm khí mới giáng xuống thì khí của trời đất giao nhau. Dương khí hóa sinh, âm khí kết thành, hóa sinh và kết thành cho nên vạn vật sinh trưởng).
Mọi người cần phải ngủ muộn dậy sớm, không nên chán ghét ngày dài và trời nóng của mùa hè, sao cho ý chí thoải mái không giận hờn, giống như thực vật có hoa lá xanh tốt, làm cho tốt tươi, làm cho dưỡng khí trong người được tuyên thông ra ngoài (Dương khí hòa hoãn thì vạn vật hóa sinh, ý chí khoan hòa thì khí tiết ra, vật biến hóa thì hoa lá tốt tươi, khí tiết ra thì bì phu tấu lý tuyên thông. Thời lệnh phát tiết ra cho nên thuận với dương khí mà thông đạt ra ngoài).
Đấy là phép dưỡng sinh thích ứng với cái lẽ trưởng dưỡng của mùa hè, nếu như làm trái cái lẽ ấy thì tổn tâm khí, đến mùa thu sẽ phát sinh sốt rét.
Do đó năng lực thích ứng với khí thu liễm của mùa thu bị giảm sút, đến mùa đông lại có thể phát sinh ra bệnh khác nữa (Làm trái là làm theo với thời lệnh của mùa đông. Tâm tượng hỏa, chủ mùa hè, mùa hè mà làm theo thời lệnh mùa đông thì tâm khí bị tổn thương, đến mùa thu kim khí vượng thì hỏa bị hại, cho nên sinh bệnh ở mùa thu. Mùa thu thu liễm, mùa đông bế tàng, trái với khí mùa hè mà tổn thương đến tâm khí, cho nên không đủ sức để thích ứng với khí thu liễm của mùa thu. Mùa đông thuộc hành thủy, thắng được hành hỏa cho nên mắc bệnh nặng về mùa đông).
NỘI KINH