Tạng Thận

Thận tàng tinh khí, chí cư trú trong thận tinh, thận khí hư sẽ xuất hiện tay chân quyết lạnh, thận có thực tà ắt xuất hiện bụng chướng đày, đồng thời lan đến ngũ tạng không được yên hòa. Nói chung ắt phải chẩn sát tình hình bệnh của ngũ tạng, để biết khí của nó thuộc hư hay thực, từ đó mà điều trị thận trọng.

Thận tàng chí, nếu giận giữ không thôi thì tổn thương chí, chí bị tổn thương thì hay quên những lời nói trước đây, đau xương sống không thể ưỡn sau - khom về trước, da dẻ khô gầy, sắc mặt tiều tụy, tới lúc trưởng hạ Thổ vượng, bệnh tình nặng thêm, thậm chí tử vong.

"Tố Vấn" nói: Thận tại thanh thì rên rỉ, tại bệnh biến thì biểu hiện run rẩy, tại biến động của tình chí là sợ hãi, sợ hãi quá thì tổn thương thận.

"Cửu quyển" và "Tố Vấn" lại nói:

Tinh khí vào thận thì sợ, cho nên sự sợ hãi không giải được thì tổn thương tinh, tinh bị tổn thương thì biểu hiện là chứng trạng nhức mỏi xương, chi thể liệt mềm, tứ chi quyết lạnh, di tinh....

Sở dĩ ngũ tạng chỉ tàng tinh mà không tiết, tinh là vật chất căn bản của sinh mệnh, không thể tổn thương được. Tinh bị tổn thương thì âm hư, âm hư thì không thể hóa sinh dương khí, không có tinh khí, sinh mạng sẽ chấm dứt.